0
بیماری‌های کبدی و کلیوی در سگ‌ها و گربه‌ها
منتشر شده در 1404/04/21
علائم، علت و راهکارهای درمانی
کبد و کلیه دو عضو حیاتی در بدن حیوانات خانگی هستند که وظیفه فیلتر کردن سموم، تنظیم مواد مغذی و حفظ تعادل بدن را بر عهده دارند. اما همان‌طور که در انسان‌ها ممکن است دچار اختلال عملکرد شوند، در سگ‌ها و گربه‌ها نیز این اعضا مستعد ابتلا به بیماری‌هایی هستند که اگر به‌موقع شناسایی و درمان نشوند، می‌توانند منجر به مشکلات جدی یا حتی مرگ شوند.
در این مقاله، با زبانی ساده و کاربردی به بررسی علائم بیماری‌های کبد و کلیه در سگ و گربه، علل اصلی آن‌ها و روش‌های پیشگیری و درمان می‌پردازیم.
بخش اول: بیماری‌های کبدی در حیوانات خانگی
کبد چه نقشی در بدن سگ و گربه دارد؟
کبد مسئول سم‌زدایی، تولید صفرا، متابولیسم داروها، ذخیره ویتامین‌ها و فیلتر مواد زائد از خون است. آسیب به این عضو می‌تواند منجر به نارسایی سیستم ایمنی، سوء جذب مواد غذایی و در نهایت مرگ شود.
علائم شایع بیماری کبدی در سگ و گربه
- کاهش اشتها
- بی‌حالی و خواب زیاد
- کاهش وزن ناگهانی
- زردی لثه‌ها و سفیدی چشم (یرقان)
- اسهال یا استفراغ مداوم
- شکم باد کرده یا پر از مایع
- تشنج یا رفتارهای عصبی (در مراحل پیشرفته)
دلایل بیماری‌های کبدی در حیوانات
- تغذیه ناسالم (چربی بالا، غذاهای مانده)
- مسمومیت دارویی یا گیاهی
- بیماری‌های ویروسی (مانند هرپس یا لپتوسپیروز)
- نژادهای خاص (مثل دوبرمن، کوکر اسپانیل) که زمینه ژنتیکی دارند
- سرطان یا تومورهای کبدی
- سن بالا و فرسایش طبیعی کبد
درمان و مدیریت بیماری کبدی
- تغییر رژیم غذایی به غذاهای کم‌چرب و مخصوص کبد
- داروهای محافظت‌کننده کبد مانند سیلیمارین یا SAMe
- درمان علت زمینه‌ای (مثلاً کنترل دیابت، عفونت)
- تزریق سرم یا مکمل‌های ویتامینی برای تقویت بدن
- آزمایش منظم خون و سونوگرافی برای کنترل وضعیت
بخش دوم: بیماری‌های کلیوی در سگ و گربه
کلیه‌ها چه کاری انجام می‌دهند؟
کلیه‌ها مسئول تصفیه خون، دفع مواد زائد، تنظیم آب و الکترولیت‌ها، و کنترل فشار خون هستند. نارسایی کلیوی، به‌خصوص در حیوانات مسن، یکی از دلایل اصلی مرگ زودهنگام در آن‌هاست.
علائم بیماری کلیوی در سگ و گربه
- نوشیدن آب بیش از حد (پلی‌دیپسی)
- ادرار زیاد یا خیلی کم
- کاهش اشتها
- بوی بد دهان (آمونیاکی یا شبیه ادرار)
- زخم در دهان
- بی‌حالی، ضعف و افسردگی
- کاهش وزن سریع
- خشکی پوست و موی کدر
دلایل بروز بیماری کلیوی
- بالا رفتن سن (فرسایش طبیعی عملکرد کلیه)
- مسمومیت (مثلاً با انگور، شکلات، مواد شوینده)
- کم‌آبی بدن یا شوک ناگهانی
- داروهای مسکن یا ضد التهاب
- عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی
- بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشار خون بالا یا دیابت
درمان و مراقبت از کلیه‌ها
- استفاده از رژیم غذایی مخصوص کلیه با پروتئین کم و فسفر محدود
- داروهای کنترل فشار خون و ادرارآورها
- تزریق سرم زیرپوستی یا وریدی برای کنترل کم‌آبی
- افزایش مصرف آب با تغذیه مرطوب
- پیگیری منظم آزمایش‌های خون و ادرار
بخش سوم: راهکارهای پیشگیری از بیماری‌های کلیوی و کبدی
- تغذیه متعادل با برندهای معتبر و بدون مواد نگهدارنده مضر
- محدود کردن مصرف غذاهای انسانی و باقی‌مانده‌ی سفره
- آب تمیز و تازه همیشه در دسترس باشد
- واکسیناسیون منظم و مراجعه دوره‌ای به دامپزشک
- پرهیز از داروهای انسانی بدون تجویز دامپزشک
- مراقبت ویژه از حیوانات مسن یا نژادهای حساس
جمع‌بندی
کبد و کلیه‌ها نقش حیاتی در حفظ سلامت سگ‌ها و گربه‌ها دارند. شناخت علائم هشداردهنده و اقدام سریع در صورت مشاهده آن‌ها می‌تواند جان حیوان خانگی‌ات را نجات دهد. با رژیم غذایی سالم، بررسی‌های منظم پزشکی، و اجتناب از مسمومیت‌های رایج، می‌توانی به حفظ سلامت این اعضای مهم کمک کنی و عمر حیوان دوست‌داشتنی‌ات را افزایش بدی.